ESD Nedir?

ESD Elektrostatik deşarjın boşalma kısaltmasıdır. Sabit elektrik deşarjları her gün yaşayabildiğimiz bir dizi fiziksel hadisedir. Sabit yükler; geçirgen ve geçirgen olmayan maddeler üzerinde olabileceği gibi insanlar üzerinde de oluşabilir. İnsan bedeni bir mukavemet olduğu kadar aynı zamanda bir kondansatördür.

 İnsanlar; yürüme esnasındaki sürtünmeler, taşıtlara inip- binme, masada çalışırken, giyilip-çıkarılan kıyafetler vb. gibi günlük etkinlikler sırasında + veya - elektrik yükü ile yüklenirler. Günlük yaşamda tokalaşırken, kapı koluna değildiğinde çarpılma hissi yaşanılır. Deşarj, tüm bu yaradılışlar insan üzerinde biriken elektrostatik yükün boşalmasıdır.

 Bizler günlük yaşamımız içerisinde gerçeklesen deşarj boşalma vakasının farkına çoğunlukla varamayız. Zira; sezmek için 3000’den fazla Volt, dinlemek için 5000 Volt ve görmek içinde 10.000 Volt deşarj zorunludur. Aşağıda esd iletken ürünler hakkında detaylı bilgiler verilmiştir.

 ESD’nin Önemi Nedir?

 Elektronik sanayisindeki büyümeler süratle devam ederken birliktesi bir hayli meseleyi de beraber getirmektedir. Bu meselelerin en ehemmiyetlisi ESD‘ dir. ESD’ nin verdiği zararlar hiç de küçümsenecek gibi değildir. Bu zararların elektronik malzemelerde %25, çalışan makinelerde %50 oranında ESD kaynaklı olduğu tespit edilmiştir.

 Dünyadaki ESD arızalarının günümüze kadar maliyeti 25 trilyon dolar etrafında olduğu dikkate alınırsa, ileri teknoloji imalatı yapan ve kullanılan her yerde ESD ihtiyatı almanın gerekliliği kaçınılmazdır. Uçak bakım ve yapım kuruluşları, yoğun bakım birimleri, radar hakimiyet üniteleri, emar ve röntgen odaları, matbaalar, ameliyathaneler, bilgi harekât merkezleri, ilaç sanayi, elektrik elektronik imalat kurulum ve test üniteleri gibi yerler misal gösterilebilir.

 ESD Neyi Hedefler?

 ESD esas olarak; aygıt ve etraftan basitlikle etkilenebilen teçhizatlar veya çok yüksek hassasiyette kullanılan kompanentlerin voltaj hassasiyetine hedefler. Sabit elektriğin takribî olarak birkaç bin yıldır aşırıca tesirlerinin olduğu öğrenilmektedir. Son yarıyıllarda bu tesirler yeni yeni anlaşılmaya başlanmış ve bunun ne gibi avantaj ve dezavantaj sağladığı bir hayli uygulamada kollanmıştır.

 Ne Yazık Ki sabit elektriğin bazı istenmeyen vaziyetleri bir ekip meselelere neden olmaktadır. Bir hayli devre personeli, kompanentler, devreler, ileri teknoloji mahsulleri, eloktrostatik şarjın aniden başkalaşımı suratından istenmeyen arizalara ve mahsul niteliğinin düşmesine neden olmaktadır.

 Bunun anlamı; etrafta bir enerji yükü başka bir deyişle başka bir dokunuşla elektrostatik yük boşalması veya kısaca ESD olduğunu gösterir. ESD den etkilenen teçhizatlar; transistörler, diyotlar, laser diyotları, elektro-optik makineler, alıngan film rezistörleri, ince ve kalın film rezistörleri, kapasitörler, farklı yarı geçirgenler, mikro devreler, hibrid makineler, piezoelektrik kristalleri ve hatta daha karmaşık entegrasyonlu devre makineleri olarak sıralayabiliriz ve ESD civarından rahatlıkla etkilenebilen personeller olarak gösterebiliriz.

 ESD’nin Gerçek Tesiri Nedir?

 Bir Hayli elektrostatik üreteç bir triboelektrik sarj kapsar; bunu iki materyal arasında alana gelebilecek bir kontak teması ve sonrasında kontak noktalarının dağılması olarak söylemek olasıdır. Böyle bir aksiyonda elektronların hareketi bir yüzeyden değişik yüzeye doğru olacaktır, bu gidişat materyaller arasında bir şarj balanssızlığı yaratır. Bu anda ESD direk olarak şarj kaynaklarına veya şarj objelerine kontak anında doğrudan hasar verebilir. Bu gidişatlar bize çalışma yaşamımızda ESD’ nin reelinde ne kadar tesirli ve negatif efor olduğunu ispatlamaktadır.

 ESD’ ye Karşı Alınacak İhtiyatlar

 Tam geçirgenler ve çalışma alanı içerisindeki personel, toprak ile doğrudan bir temas halindedir. Bu temas, tam geçirgenler ve çalışan personel arasında denk bir potansiyel oluşturur. Topraktaki gerilim potansiyeli sıfırdan büyük bir değerdedir ve öbür tam personellerde ayni potansiyele sahiptir. Sözü edilen bu potansiyele karşı devamlı olarak koruma ihtiyatı alınmalıdır. Tam çalışma alanı EPA , alıngan ve dikkat çekici ESD simge ve işaretleri ile korunmuş ve personel alana girmeden evvel işaretlemeler yapılarak çalışma alanı ESD den korunmalıdır.

 Yapılan harekâtlarda zorunlu olan izolasyon ve yalıtım, geçirgenlerin elektron akışını yasaklamak içindir ve böylece bir anlamda iyonizasyon sistemi sağlanmış olur.

ESD gözetmeli bir dış alanda alıngan ESD poşeti, triboelektrik şarjına karşı bir faraday kafesi gibi bir koruma kalkanı oluşturur. Bu poşetler elektrostatik alanlardan EPA deşarjdan ve bunun toprağa geçmesine karşı gözetmelidir. Personel ve ziyaretçiler çalışma alanı içerisine girerken; bileklik ya da topuk bandı, eldiven veya parmaklık takarak topraklama sağlanmalıdır. ESD önlükleri giyilmelidir, çalışma noktaları ve dökümanlar bir gözetici içerisinde tutulmalıdır.